Bordo bulamacı; yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında, kara leke ve ateş yanıklığı hastalığına, sert çekirdekli meyve ağaçlarında bakteriyel kanser ile yaprak delen ve dal yanıklığı hastalığına, eriklerde cep hastalığı, şeftalide yaprak kıvırcıklığı, cevizde antraknoz-yosunlaşmalar gibi birçok hastalığa karşı kullanılabilen bir tarım ilacıdır.
Özellikle sonbahar (yaprakların 3/4’ü ya da tamamı döküldüğünde %2 dozda) ve ilkbaharda (gözler uyanmadan önce %1-1,5 dozda) meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında ertesi yıl çıkabilecek potansiyel olarak bulunan pek çok hastalığa karşı etkili ve ekonomik bir mücadele ilacı olmaktadır.
Bordo Bulamacı Hazırlanırken ve Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar:
- Bordo bulamacı uygulaması sırasında mutlaka koruyucu elbise giyilmeli ve maske kullanılmalıdır. İnsanlar bakır sülfatı göz, cilt ve solunum yoluyla bünyelerine alırlar. Bakır sülfat tahriş edici bir maddedir. Çünkü bakırı az da olsa solumak ciğerlerimize zarar verir.
- Ortalama sıcaklıklar yaklaşık 200C’ye yaklaştığında bordo bulamacı kullanılmamalıdır. Dozunun ve uygulama zamanının iyi ayarlanması gerekir. Aksi takdirde kalıntı sorunu oluşabilmektedir.
- Bakırın bitkide ve toprakta ihtiyaçtan fazla bulunması zararlıdır. Sürekli kullanıldığı zaman bitki ve toprakta birikme yapabilir.
- Yapraklı dönemde bordo bulamacı yapılmamalıdır.
- Bordo bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılıp atılmaz.
- Bordo bulamacı hazırlanırken demir ve saç gibi metal kaplar kullanılmamalıdır.
- Bordo bulamacı hazırlanırken daima kireçli suyun üzerine göztaşı eritilmiş su ilave edilir. Aksi takdirde ilacın yapısı bozulur.
- Göz taşlı su, kireçli suyun üzerine yavaş yavaş dökülüp karıştırılmadır.
- Ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru, aşırıya kaçmadan yıkama şeklinde ilaçlanır. Koruyucu etkisinin tam anlamıyla gerçekleşmesi için ağacın gövde ve dallarında kuru yer kalmamalıdır.
- Etmeni bakteri ve mantar olan hastalıklarda, etmenin ağaç gövdesine kolaylıkla girebileceği daha çok yara yerleri, çiçek gözleri ve yaprak gözlerinin ilaçlanarak hastalığın ağaca girişi engellenir. Hastalık bulaştıktan sonra tedavi etmek çoğu zaman mümkün değildir.
- Hazırlanan karışım kullanılmadan önce bir tülbent yardımıyla süzülerek ilaçlama aletini tıkaması engellenmelidir.
- Bordo bulamacı atıldıktan sonra ilaçlama aleti temizlenmelidir.
- Yağmurlu, donlu ve rüzgârlı günlerde ilaçlama yapılmamalıdır.
- İlaçlamadan sonra 10 saat içinde yağış olursa ilaçlamayı tekrar etmek gerekir.
- Bordo bulamacı kullanılacağı zaman hazırlanmalı ve taze olarak kullanılmalıdır. Eğer bekletilecek ise, 100 litreye 200 gr şeker ya da 200 gr pekmez, bu da bulunamazsa yağı alınmış 1 Lt süt katılır. Böylece 10-15 gün kadar bozulmadan saklanabilir. Ayrıca pekmez ve şeker ilacın bitkiye daha iyi nüfuz etmesini sağlayarak etkili sonuç alınmasını sağlar.
Bordo Bulamacı Hazırlanışı:
100 Lt %2 lik Bordo bulamacı için gerekli malzemeler:
- 2 kg Bakır sülfat (göztaşı)
- 1 kg Sönmemiş kireç / 2 kg sönmüş kireç
- 100 Lt Su
- 50 Litrelik Plastik varil/kova/bidon
- 100 Litrelik Plastik varil/kova/bidon
- Kontrol için 1 adet passız çivi (5cm)
- Karıştırmak için tahta
- Süzmek için tülbent
Hazırlanışı:
- İlk önce 50 litrelik küçük kaba 2 kg. Göztaşı (Bakır sülfat) konularak 50 lt. su ile beraber iyice karıştırılarak eritilir.
- 100 litrelik büyük kaba 2 kg Sönmüş veya 1 kg sönmemiş kireç konularak 50 litre su ile iyice eritilerek karıştırılır.
- Küçük kapta bulunan eritilmiş göztaşı yavaş yavaş büyük kaptaki kireçli su üzerine dökülür. Bu işlem yapılırken kireçli göztaşı karışımı sürekli karıştırılır.
Diğer Oranlarda Bordo Bulamacı Hazırlanışı:
| 100 Litre Su İçin; | (veya) | ||
| Bordo Bulamacı Dozu (%) | Göztaşı (kg) | Sönmemiş Kireç (kg) | Sönmüş Kireç (kg) |
| 0,5 | 0,5 | 0,25 | 0,5 |
| 1 | 1 | 0,5 | 1 |
| 2 | 2 | 1 | 2 |
| 3 | 3 | 1,5 | 3 |
| 4 | 4 | 2 | 4 |
Diğer Miktarlarda Bordo Bulamacı Hazırlanışı:
Küçük bahçeler için 100 Litre yerine daha az miktarda bordo bulamacı hazırlamak gerekir. Aşağıda 20 Litre bordo bulamacı hazırlamak için kullanılacak malzemeler ve miktarları verilmiştir.
| 20 Litre Su İçin; | |||
| Bordo Bulamacı Dozu (%) | Göztaşı (gr) | Sönmemiş Kireç (gr) | Sönmüş Kireç (gr) |
| 0,5 | 100 | 50 | 100 |
| 1 | 200 | 100 | 200 |
| 2 | 400 | 200 | 400 |
| 3 | 600 | 300 | 600 |
| 4 | 800 | 400 | 800 |
Kontrol ve Kullanım:
Usulüne uygun hazırlanmış bordo bulamacının mavi renkte, nötr veya alkali olması arzu edilir. Tek başına göztaşı eriyiği yakıcıdır. Hazırlanan % 2’lik bordo bulamacının yakıcı olup olmadığını kontrol etmek için passız ve parlak bir çivi iple bağlanarak bulamacın içine sarkıtılır ve 5-10 dakika kadar bekletilir. Çivide hafif kızarma olursa karışım olmamıştır, bir miktar daha kireç ilave edilmelidir. Şayet çivi olduğu gibi lekesiz çıkar ise ilaç iyi hazırlanmış ve kullanıma hazır demektir.
Muhafaza:
Bulamaç süzgeçten geçirildikten sonra taze kullanılır. Hemen kullanılmaz ise daha iyi yapışmasını ve muhafazasını sağlamak için 100 litre bordo bulamacına 200 gr şeker ya da 1 litre yağsız süt ilave edilerek 10 gün kadar bozulmadan saklanabilir.
Bordo Bulamacının Etkili Olduğu Hastalıklar ve Kullanımı
Kayısı ağaçlarında sürgün ve dal yanıklığı hastalığı: Sonbaharda yaprakların yaklaşık %75’i dökülünce %3 lik bordo bulamacı ile birinci ilaçlama, ilkbaharda çiçek tomurcukları patlayıp kırmızı uçlar görülünce %1 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama yapılır.
Kayısı, Kiraz ve Şeftalide yaprak delen hastalığı: Sonbaharda yaprak dökümünden hemen sonra %2 lik bordo bulamacı, ilkbaharda çiçek tomurcukları açılmadan önce pembe çiçek tomurcuğu devresinde %1 lik bordo bulamacı uygulanır.
Badem dal kanseri hastalığı: Sonbaharda yapraklar %75 oranında dökülünce %3’lük, ilkbaharda çiçek tomurcukları patladığı ve kırmızı uçları görüldüğü pembe dönemde %1’lik bordo bulamacı ile ilaçlama yapılır.
Sert çekirdekli meyve ağaçlarında bakteriyel kanser ve zamklanma hastalığı: Sonbaharda yaprakların yaklaşık %75’i dökülünce %3 lik bordo bulamacı ile ilk ilaçlama, ilkbaharda gözler uyanmadan önce %1 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama yapılır.
Meyve ağaçlarında kök çürüklüğü hastalığı: Hastalık yeni başlamış ise hasta kökler kesilip kazındıktan sonra bu yerlere %5 lik bordo bulamacı,%2 lik Göztaşı, %5 lik karaboya ilaçlarından biri fırçayla sürülür, ilaç kuruduktan sonra üzeri aşı macunu ila kapatılır veya 750 gram ardıç katranı ve 250 gram göztaşı sürülür.
Zeytinde halkalı leke hastalığı: Zeytinler sürgün vermeden önce Şubat ayında %1,5’luk, zeytin ağaçları çiçek açmadan önce nisan ayında da %1’lik bordo bulamacı uygulanır.
Zeytin dal kanseri hastalığı: 1.İlaçlama; Aralık sonunda hasattan hemen sonra %2’lik, 2.İlaçlama; Şubat sonunda dolu, don zararından sonra %2’lik, 3.İlaçlama; İlkbahar yağmurları başlamadan önce %1’lik, 4.İlaçlama; Sonbahar yağmurları başlamadan önce %2’lik bordo bulamacı uygulanır.
Kiraz dal yanıklığı hastalığı: Sonbaharda yapraklar dökülmeğe başladığında %1 lik bordo bulamacı ile birinci ilaçlama, ilkbaharda gözler uyanmak üzere iken %0,6 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama yapılır.
Şeftalide yaprak kıvırcıklığı: Tomurcukların kabarmaya başladığı dönemde %2 lik bordo bulamacı uygulanır.
İncirde çelik marazı hastalığı: Budamadan sonra %2’ lik bordo bulamacı uygulanır.
Turunçgil dal yanıklığı hastalığı: 1.İlaçlama hasattan sonra %2’lik, 2.İlaçlama ilkbahar yağmurları başlamadan önce %1,5’lik bordo bulamacı uygulanır.
Yenidünya kara lekesi: Sonbaharda tomurcuklar kabarmadan önce %1,5’lik bordo bulamacı birinci ilaçlama olarak yapılır.
Elma ve Armut Kara lekesi: Çiçek gözleri kabarmaya başladığında %1-2 lik bordo bulamacı ile birinci ilaçlama yapılır.
Armutlarda memeli pas hastalığı: Çiçek tomurcukları patlamak üzere iken %1 lik bordo bulamacı ile ilaçlama yapılır.
Yumuşak çekirdekli meyvelerde ateş yanıklığı: Ağaçların durgun olduğu dönemde budamadan sonra %2 lik bordo bulamacı ile ilaçlama yapılır. Gözler kabardığında %2 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama uygulanır.
Eriklerde cep hastalığı: Tomurcukların kabarmaya başladığı dönemde %2 lik bordo bulamacı ile birinci ilaçlama yapılır.
Bağlarda ölü kol hastalığı: Durgun dönemde, budamadan sonra %4 lük bordo bulamacı uygulanır.
Bağ antraknozu hastalığı: Sürgünler 20-25 cm olduğunda %0,5 lik, çiçeklenmeden önce %1 lik, çiçeklenmeden hemen sonra %1,5 luk bordo bulamacı uygulanır.
Bağ mildiyösü hastalığı: Sürgünler 25-30 cm boya ulaştığı devrede %0,5 lik, 2. ve 3. ilaçlamalarda ise ilacın etki süresi dikkate alınarak %1 ve %1,5 luk bordo bulamacı uygulanır.
Zirai Mücadele Konularında yardım almak için İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine Başvurunuz.
Pdf dosyasını aşağıdan telefon, tablet veya bilgisayarınıza indirebilirsiniz.